Voeding en het darmmicrobioom

Hoogleraar genetische epidemiologie Tim Spector stelt dat er geen ander wetenschapsgebied is dan voeding, dat meer doet denken aan een verzameling rivaliserende godsdiensten, met elk hun eigen hogepriester, zendeling, gelovigen en ongelovigen. De gevaarlijkste mythe over voeding is volgens hem dat we allemaal hetzelfde reageren op bepaald voedsel. Hij heeft onderzocht en vastgesteld dat iedereen (zelfs identieke tweelingen) een eigen, uniek darmmicrobioom heeft en daardoor op zijn eigen, unieke manier op een dieet of voedingsmiddel reageert. Eén dieet dat voor iedereen geschikt is (dus ook niet één dieet voor alle Parkinsons) bestaat dus niet, wat de grootste reden van mislukken is van diëten en voedingsadviezen.

De wetenschap van het darmmicrobioom is een zeer jonge doch hoopgevende, als we meer inzicht willen krijgen hoe gezondheids- en ziekteprocessen plaatsvinden. Hij beschrijft in zijn boek ‘de dieetmythe, de echte wetenschap achter wat wij eten’ en ‘ingelepeld’, wel enkele algemene bevindingen die wél op iedereen van toepassing zijn (dus niet uitsluitend op Parkinson, maar nadat je bovenstaande gelezen hebt, begrijp je dat deze OOK – of JUIST – op Parkinsons van toepassing zijn):

  • Verzadigd vet is niet de boosdoener in ons huidig eetpatroon. Kaas en yoghurt en olijfolie zijn heilzaam. Trans(bewerkte)vetten en zadenoliën zijn wel erg slecht voor iedereen;
  • Variatie beïnvloedt het darmmicrobioom gunstig. Dat is: elke week 30 verschillende soorten planten (noten, zaden en kruiden meegerekend);
  • De meeste vitaminesupplementen werken niet en zijn geen vervanger van een goed eetpatroon;
  • Lichaamsbeweging is goed voor de soortenrijkdom en het functioneren van het darmmicrobioom;
  • Suiker, zoetstof, conserveermiddelen, anti-sceptische mondspoelingen, bewerkte voedingsmiddelen, light-producten, antibiotica, fastfood, chemicaliën, pesticiden en e-nummers verstoren ieders darmmicrobioom zeer en zijn voor iedereen slecht!
  • Kaas, volvette yoghurt, noten, zaden, gefermenteerd voedsel, vlees, vis, olijfolie, pure chocolade en noten en sterke koffie verrijken het darmmicrobioom (sommige personen zijn echter allergisch voor 1 van bovengenoemde voedingsmiddelen, maar dat is een zeldzaamheid);
  • Af en toe een eetmoment overslaan geeft je bioom gelegenheid tot een extra gezonde schoonmaakbeurt van de darmwand;
  • Wees niet ‘te proper’. Aai elke dag een dier

De Zwitsers psychiater Gregor Hasler beschrijft in zijn boek De darm-breinconnectie waarom en welke verstoringen van hersenwerking veroorzaakt worden door een verstoord darmmicrobioom. Hierna geef ik een korte samenvatting van de kern van zijn boek:

  • Het meest recente onderzoek wijst uit dat darmen en brein in velerlei opzichten 1 orgaan vormen. Volgens de professor van de boekschrijver komen de hersenen evolutionair voort uit de darmen. De zenuwen uit buik en brein lijken erg op elkaar. Onze intelligentie ontstaat in de darmen. Verstoring van de darm-breinconnectie kan leiden tot de meest voorkomende ziektes die de levensduur ernstig bekorten. Maar het kan ook leiden tot psychische en neurologische aandoeningen. Wat de nieuwe wetenschap hiernaar zo spannend maakt, is dat ze uitzicht biedt om hersenziekten te voorkomen of te behandelen. Inmiddels staat wetenschappelijk vast dat een ander voedingspatroon, onthouding van bepaalde koolhydraten, variatie in voeding, hoeveelheid voeding en natuurlijke prebiotica onze psychische en lichamelijke weerstand verhogen.
  • In de oudheid wist de arts Galagus al dat psychische stoornissen altijd gepaard gaan met darmklachten (melancholie komt bijvoorbeeld van zwarte gal).
  • Helaas bestaat er niet 1 standaardmanier van gezonde voeding. Iedereen moet zijn eigen oplossing vinden, een eigen ideale voeding en eetritme.
  • Darmen hebben nodig dat je veel (of: voortdurend) beweegt.
  • De nervus vagus verbindt de darmen met de hersenen. Zie ook mijn andere pagina hierover. De nervus vagus is verantwoordelijk voor zelfvertrouwen, welbevinden en kalmering. De nervus vagus reageert niet op externe prikkels, maar op de interne, vooral uit de darmen. Externe prikkels (een overbelaste geest) kunnen wel de darmwerking beinvloeden en zo dus indirect de werking van de nervus vagus remmen. Conflicten die op het bordje van het brein thuishoren, worden in de darm uitgevochten. Verdriet en verstopping gaan vaak samen.
  • Overgewicht gaat vaak gepaard met extraverte, impulsieve karaktertrekken. Ondergewicht met angst en zorgen.
  • De nervus vagus werkt nauw samen met het hormoon oxytocine. Oxytocinereceptoren komen voor in brein, baarmoeder en darmen. Het remt darmbewegingen af, bevordert herstel van het slijmvlies en geeft groeiimpulsen aan de darmzenuwen.
  • De nervus vagus oefent invloed uit op de darmactiviteit, doorlaatbaarheid, activiteit van de klieren, hormoonproductie, immuunstelsel en samenstelling van het darmmicrobioom. Het zelfreflectievermogen (de beoordeling hoe het gaat) van de darm is echter lastig te meten. Daarom zijn we volledig aangewezen op onze eigen waarneming en moeten we dus zelf voelen (en uitproberen) welke voedingsstijl bij ons past.
  • Periodiek vasten, goed kauwen en gezond eten stimuleert de nervus vagus.
  • Dopamine wordt in de darmen aangemaakt. Hoe meer dopamine, hoe meer blijdschap, optimisme, kracht en creativiteit.
  • Darmbacteriën bevorderen de opname van voedingsstoffen in het bloed en de darmbeweging.
  • Bepaalde darmbacteriën kunnen levodopa zo veranderen dat het de bloed-breinbarriëre niet meer kan passeren en het zijn werkzaamheid verliest. Goede voeding vermindert die kans.
  • Lactobacillus reuti stimuleert oxytocineaanmaak en aanmaak GABA, hetgeen een goede darmwerking bevordert

Hierboven heb ik geschreven hoe iedereen zijn microbioom kan verbeteren met het doel ziekteprocessen om te keren of kans op ziekten te verkleinen. Parkinson vormt hierop geen uitzondering.

Onbekend is het nog welke rol het darmmicrobioom speelt in de vermindering van het aan Parkinson gerelateerde eiwit alfa-synucleide in de Nervus Vagus bij een ketogeen dieet.

Mocht je het leuk vinden om in 2 uur en kwartier alles over het darmmicrobioom te leren, dan raad ik je deze video, een interview met Dr. Andrew Huberman en Dr. Justin Sonnenburg, aan. Hij gaat niet specifiek over Parkinson, maar het komt er wel in voor: