Mediteren, stress en trauma’s

Meditatie dringt de stressrespons terug.

Het leven zit bomvol met stress! Hoe ga je daarmee om en hoe breng je je gestresste brein weer wat tot rust? Ik schrijf eerst iets over stress en trauma’s en daarna iets over meditatie en enkele casussen waarin de symptoom-verminderende invloed van meditatie op Parkinson beschreven wordt.

Stress en mentale moeheid

Bij stress nemen bij Parkinsons de motorische en niet-motorische verschijnselen toe. Stress kan van alles zijn en ik onderscheid structurele stress in dit stukje even van kortdurende stress. Structurele stress is bijvoorbeeld: onverwerkte trauma’s, een (te drukke) baan, ‘gedoe’ in je familie, schrik over en gebrek aan hoop op herstel na de diagnose dat jij Parkinson hebt, verdriet om een overleden dierbare, eenzaamheid, niet passende relaties, een verslaving aan iets, angst voor de toekomst, spijt over je verleden, schuldgevoel, en noem maar op. Kortdurende stress kan zijn: aangebrande aardappels terwijl je toch al aan de late kant was – je rook het weer eens niet, een wachtende partner terwijl jij je jas nog moet aandoen, de genadeloze lopende band en die lastige hengsels van je tas bij de kassa in de supermarkt, langer dan twee uur bezoek krijgen – al zijn de gasten nog zo leuk (!) , opeens een nieuw Parkinsonverschijnsel erbij, verkleumd van de kou van het zwembad naar je warme handdoek lopen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Het gekke is dat je soms iets niet direct als stress zou labelen, maar je verschijnselen toch opeens beduidend toenemen. Soms was er dan toch een (onbewuste) stressbron. Ik zie dat als een (gratis) inkijkje in mijn onderbewuste. Mediteren helpt vaak de verschijnselen ten gevolge van stress te verminderen.

Je omgeving heeft trouwens meestal geen Parkinson en heeft er geen idee van dat iets dat voor hén normaal is jou stress oplevert. Je kunt denk ik ook niet helemaal verwachten dat de ander dat begrijpt, als jij het niet communiceert. Ook jij kon vroeger meer aan dan nu, en het echte besef wat het is om Parkinson te hebben, heb alleen jij. Geef jij duidelijk je grenzen aan, een ander zal dat niet voor je doen (en dat zou trouwens ook niet gezond zijn). Soms respecteert de ander je grenzen niet of vindt dat je je aanstelt. Dat is pijnlijk, maar dat gebeurt nu eenmaal. Ik zou zeggen, haal je schouders op (op zich een goede schouderoefening), ga wat leuks doen, en mediteer. Natuurlijk moet het niet te vaak gebeuren dat jouw nabije omgeving langdurig geen rekening met jouw aangepaste incasseringsvermogen houdt!

Stress en vermoeidheid kun je natuurlijk niet volledig weren uit je leven en dat zou ook niet goed zijn. Dan worden we kasplantjes. Stress kan bovendien ook positief zijn (zie mijn oefenprogramma) en je mentale, cognitieve en fysieke conditie verbeteren.

En omgekeerd vind ik het leuk om te merken dat, als ik heerlijk helemaal geen stress heb en mijn oefenprogramma voor die dag gedaan heb, ik maar heel weinig klachten heb en heerlijk ‘s avonds met mijn man op de bank van een filmpje, hapje en drankje kan genieten!

Kijk ook op de pagina: hyperventilatie en de Nervus Vagus

en lees de beide boeken (of luister zijn youtubes) van Eckhard Tolle

Trauma’s

Onverwerkte trauma’s slurpen energie. Misschien kun je trauma’s uit je verleden nog eens onder de loep nemen? Misschien is ‘verwerken’ een te groot woord voor jouw beschadigende gebeurtenis, maar van het verdringen van emoties als angst, boosheid en verdriet worden mensen juist ziek, aldus de arts Gabor Mate.

Volgens de psychiater Bessel van der Kolk kan de invloed van oude trauma’s het beste tot rust komen door het doen van lichaamswerk (Qigong, Yoga, Tai Chi) en niet door te veel over de gebeurtenis te praten.

Een trauma dat m.i. elke Parkinson met zich meedraagt, is het trauma van het uitspreken van de diagnose. Joe Dispenza beschrijft dit als volgt in zijn boek ‘Jij bent de placebo’ (pag 181) “De diagnose van een arts is uitgegroeid tot een hedendaags equivalent van een voodoo-vloek”. Voor mij voelde deze alsof mijn doodvonnis werd uitgesproken. Ik heb gelezen dat ten gevolge van de stress van de diagnose verschijnselen vaak de maanden daarna toenemen. Bij mij was dat ook het geval. Wat je ertegen kunt doen om dit trauma een plekje te geven? Mediteren, Qigong, mindfulness, lichaamswerk.

Kijk ook op de pagina hyperventilatie en de Nervus Vagus

Mediteren/mindfullness

Op Pubmed las ik een artikel over een mogelijke remissie van de ziekte van Parkinson (naam van het artikel is ‘A potential case of remission of Parkinson’s disease’), in 2016 gerapporteerd door de neurologen Karishma Smart, Raymon Durso, Jonathan Morgan and Patrick McNamara. Het beschrijft de casus van een man die op 62 jarige leeftijd de diagnose Parkinson kreeg welke bevestigd werd door een afwijkende DAT-scan en een positieve reactie op Sinemet. Aanvankelijk waren zijn klachten enkelzijdig, maar ze ontwikkelden zich tot 2-zijdig en uiteindelijk werd de man afhankelijk van een rolstoel. Op 78-jarige leeftijd was hij echter zo goed als symptoom- en volledig medicatievrij! Gerapporteerd wordt dat dit een man betreft die een heel intensieve oefenpraktijk heeft in meditatie.

Essentieel voor neuroplasticiteit – een proces dat in herstel van Parkinson-symptomen de aanjager is – is meditatie. Het boek van Dr. Joe Dispenza, Jij bent de Placebo vind ik goed onderbouwen wat het effect is van meditatie op de symptomen van Parkinson. Zie ook de foto van hersenscans van een persoon met Parkinson voor en na meditatie hieronder. Kort samengevat heeft de boekschrijver vastgesteld dat bij mensen met Parkinson de symptomen verminderen of zelfs verdwijnen als ze elke dag 2 uur (‘s morgens en ‘s avonds een uur) mediteren, gedurende een lange periode (maanden). Hij leert 2 manieren van mediteren. Overigens vind je op you-tube mooie geleide meditaties van hem, maar ook van anderen.

Hierboven zie je een afbeelding van een hersenscan van Michelle voor en na meditatie. Zij heeft Parkinson. Bovenste scan voor meditatie: te veel hersenactiviteit, hyperincoherentie en overregulering, wat zich vertaalde in onrust en hyperactiviteit. Onderste scan voor meditatie: te lage alfa- en beta hersengolven, wat zich vertaalde in verminderde cognitieve activiteit, verminderd leervermogen en verminderde betrokkenheid. Deze beelden zijn gebruikelijk bij Parkinson, door het tekort aan dopamine. Na een periode intensieve meditatie, waren de beide patronen zo goed als normaal en had Michelle geen tremoren, krampen en motorische problemen meer. Nadat zij door omstandigheden stopte met mediteren, kwamen haar Parkinsonverschijnselen weer terug (zie de 3 omcirkelde opnames rechtsonder)

Er is veel geschreven over hoe je kunt mediteren. Zoek jouw favoriete stijl en leraar.