Ik eet sinds januari 2022 ketogeen. Sinds 2023 vast ik elke dag ongeveer 18 uur (intermitting vasten). In 2024 begon ik ketogeen af te wisselen met carnivoor. Sinds 2025 vast ik af en toe een langere periode. Ketogeen eten en vasten hebben een overlap in werking, maar ook verschillen.

Ketogeen

De ketogene leefstijl houdt, heel kort samengevat, in dat je de werking van jouw metabolisme, door haast geen koolhydraten meer te consumeren, omzet van de glucoseverbrandingsmodus naar de vetverbrandingsmodus. Daardoor worden de mitochondrien van jouw hersencellen voorzien van de veel schonere brandstof dan welke ze gewend waren (namelijk ketonen in plaats van glucose). Ketonen worden efficienter opgenomen dan glucose en laten bovendien minder belastende afvalproducten (vrije radicalen) in de hersenen achter. Verondersteld wordt dat mensen met een neurodegeneratieve aandoening insulineresistent zijn en problemen hebben met het omzetten van glucose in energie, oftewel een metabole disfunctie onder de leden hebben die zich uit in Parkinson. Lees en kijk vooral even de pagina van Dr. Matthew Phillips als je precies wil weten hoe dat zit.

Wat houdt de ketogene leefstijl concreet in? Kort samengevat: maximaal 25 gram koolhydraten per dag, rond de 100 gram eiwitten (afhankelijk van lichaamsgewicht en activiteitenniveau), veeeel gezond en verzadigd vet en zout.

Mijn dieet bestaat nu uit biologisch en onbewerkt grasgevoerd vlees, vis, eieren, kokosolie, extra vierge olijfolie, MCT-olie, roomboter, wat noten (pecan of macademia), soms een beetje kokosyoghurt of een glas amandelmelk, wat biologische olijfjes, bio-komkommer, een klein tomaatje, een avocado, kruiden, 5 blauwe besjes of frambozen, wat sla of andere groente die boven de grond groeit als ik de biologische versie daarvan kan krijgen. Omdat zuivel wordt afgeraden bij Parkinson, waarover je hier kunt lezen, gebruik ik geen kaas, yoghurt, slagroom et cetera. Soms eet ik een blokje 90% pure bio-chocolade.

Vanaf de eerste week dat ik de ketogene eetstijl praktiseer, merk ik enorme vermindering van mijn symptomen op. Vooral de non-motorische. Ik kreeg (en krijg, zelfs na 2 jaar nog toenemend) meer energie, mijn cognitie, geheugen en stemming verbeter(d)en, de onbestemde angst-, pijn- en blaasklachten en apathie zijn verminderd. (Lees in mijn blog verkrampte hamstring en ketogeen, door welke aanleiding ik tot deze rigoureuze eetverandering kwam, hoe deze reis begon en verliep en andere wetenswaardigheden).

Een jaar later voegde ik aan mijn ketogene eetpatroon intermitting vasten toe. Ik eet in een tijdraam van ongeveer 6 uur. Mijn eerste maaltijd op een dag is rond 13 uur ’s middags, mijn tweede rond 18 uur. Soms eet ik maar 1 maaltijd per dag (OMAD, One Meal A Day). Soms vast ik een wat langere periode van 48 – 72 uur. Over vasten valt ook veel goeds te zeggen (zie hieronder).

Soms eet ik carnivoor. Dan douche ik niet alleen als een eskimo, maar eet ook als een eskimo! Leuk toch?

Ervaringsdeskundige William Curtis heeft zijn eigen mooie verhaal over keto. Bekijk zijn YouTube om te horen wat dat is: https://www.youtube.com/watch?v=X_zg3iTi0M0&t=11s

Dit interessante onderzoek naar de werking van ketonen op alfa-synucleine is trouwens onlangs (4 december 2024) uitgevoerd: .https://scientias.nl/doorbraak-in-de-biologie-ketonen-leveren-niet-alleen-energie-ze-ruimen-ook-kapotte-eiwitten-op-in-de-hersenen/

Al wat jaren eerder werd al een vergelijkbaar onderzoek gedaan door de Michael J. Fox-foundation. Uit dit onderzoek blijkt dat – bij muizen althans – de hoeveelheid alfa-synucleine in het brein significant vermindert bij de ketogene leefstijl: https://www.michaeljfox.org/grant/effect-dietary-ketosis-alpha-synuclein-accumulation

Ik werd ook zeer geïnspireerd door het lezen van het boek van Dr. Bruce Fife, Dr. Terry Wahls en het bekijken van de youtubes van Dr. Mary Newport. Ze pleiten er allen voor dat een ketogene leefstijl de verschijnselen van Parkinson significant kan verminderen.

Al gravende vond ik een wetenschappelijk onderzoek dat is uitgevoerd door Dr. Matthew Phillips, waarin met cijfers geduid werd dat vermindering van gemiddeld 41% van met name non-motorische klachten is geconstateerd als het lichaam van iemand met Parkinson 8 weken lang in ketose is. Andere bevindingen van dezelfde arts zijn dat de progressie van ziekten als ALS en Huntington leek te stoppen als deze leefstijl 6 maanden werd volgehouden en bij 12 maanden trad zelfs een lichte verbetering van symptomen op (zie de youtube van dr Matthew Phillips die je onderaan deze pagina kunt bekijken).

Vasten

Dr Matthew Phillips vindt (intermitting) vasten zelfs nog net iets nuttiger dan ketogeen eten alleen. Door langere periode (meer dan 17 uur ongeveer) niet te eten, wordt in je lichaam een intern proces opgestart, dat heet autofagie. Korte perioden vasten zijn bijvoorbeeld in een tijdraam van 6 uur eten en de 18 uur daarbuiten niet. Of iets rigoureuzer is One Meal A Day (OMAD), dat Dr Phillips zelf doet. In die ene maaltijd die hij dagelijks eet, eet hij dan zo’n 450 gram vlees of vis. Een wat langere vastenperiode is ook goed. Een periode van 2-3 dagen zou je elke 2 weken kunnen herhalen, een periode van 5 dagen eens per maand, aldus het advies van Dr Phillips.

Autofagie speelt een sleutelrol in het proces om veroudering tegen te gaan en ziekte te genezen. Het helpt bij kanker, ontstekingen, metabole disfunctie (diabetes 2, overgewicht, hoge bloeddruk …), neurodegeneratieve aandoeningen, infecties, bepaalde longziekten, hart- en vaatziekten (ruimt plaque op) en beroertes.

Het proces van autofagie, heet in de volksmond ook wel ontgiften, detoxen of reinigen. Het is een intracellulair pad gericht op het verwijderen en recyclen van oxidatief beschadigde eiwitten en mitochondriën. Het is een zelfreiniging van jouw lichaamscellen die wordt opgestart zodra het metabole systeem in rust is. Bij elke voedselinname ontstaat namelijk een ontstekingsreactie waardoor het lichaam niet toekomt aan reiniging en recycling. Wordt voedselinname een langere tijd gestaakt, dan begint dat proces van autofagie.

Autofagie betekent letterlijk Zelf Eten. Het lichaam eet de oude en defecte celonderdelen, kankercellen, bacterien en virussen en de bij Parkinson boventallig aanwezig alfa-synucleinen als het ware op en laat de bouwstenen ervan recyclen voor opbouw van nieuwe aminozuren. En het regenereert mitochondrien, die energie voor de cel genereren. Tijdens vasten breek je dus af, na het vasten bouw je weer op. Net zoals je, voordat je een nieuwe badkamer bouwt, je de oude eerst afbreekt. Dus niet alleen het vasten, vooral ook de maaltijden na de vast verdienen goede aandacht.

Tips langere vastenperiode: drink alleen koffie, thee en water en gebruik elke dag een theelepel himalayazout. Start na je vastenperiode je eetpatroon langzaam op met goede voedingsmiddelen. Begin met een kopje bottenbouillon en iets kleins en reken na een langere vastenperiode voldoende hersteltijd. Bij 2/3 dagen vasten > 2 weken. Bij 5 dagen vasten > 1 maand.

Samengevat: wat doen ketonen en wat gebeurt er tijdens autofagie?

Ketonen:

• Werken als een neurologische anti-oxidant;
• Bevorderen efficientie en productie/vernieuwing van mitochondrieen;
• Stimuleren GABA;
• Bevorderen BDNF (reparatiekit van neuronen);
• Ontstekingsremmend;
• Verminderen risico op neurodegeneratieve aandoeningen;
• Helpen je neurotransmitters reguleren.

Autofagie (vaak na ongeveer 17 uur vasten):

• Reinigt en regenereert mitochondria, organellen, endoplasmatisch reticulum;
• Doodt bacterien en virussen;
• Doodt en verwijdert oude, beschadigde of kankercellen-in-aanleg;
• Aanmaak BDNF wordt bevorderd

Video’s over ketogeen:

Bekijk onderstaande youtube van de voedingsdeskundige Amy Berger, die onlangs sprak op het Ancestor Health Symposium:

De Haagse internist Dr. Yvo Sijpens licht in onderstaand uitstekende filmpje toe wat precies de ketogene leefstijl inhoudt, hoe hij het zelf doet (leuk en praktisch!) en waarom een leefstijl met koolhydraten zoveel verschillende welwaartsziekten veroorzaakt:

Zoek je nog meer inspiratie? Of heb je moeite te geloven dat deze leefstijl, die lijnrecht indruist tegen gevestigde voedingstheorien, écht safe is? Of geloof je nauwelijks dat het zoveel voordelen biedt? De cardioloog dr. Brett Scher heeft tientallen artsen en ervaringsdeskundigen geïnterviewd die het ketogene dieet (in combinatie met leeftstijlinterventies die op deze website beschreven zijn) aanbevelen en hebben uitgevoerd. Nadruk in de verzameling interviews ligt op de gunstige invloed van de ketogene leefstijl op psychische klachten als angst, depressie, ADHD, Alzheimer, vergeetachtigheid, pijnsyndromen etcetera. Je kunt de geweldig interessante YouTubes (ook een interview met de befaamde Dr. Matthew Phillips) zien op het YouTubekanaal Metabolic Mind van Bazukhi-groep. Ik plaats er eentje:

Mocht ook jij geïnspireerd zijn en wil ook jij ketogeen gaan eten, dan kun je lezen op deze pagina hoe ik destijds met deze leefstijl ben begonnen en kun je in mijn blog lezen hoe het mij de eerste maanden verging. Je vindt daarin ook wat extra theoretische onderbouwing.

Ketoadaptatiefase. Hoelang duurt het voordat je lichaam geheel is aangepast aan ketonen?

Dr. Stephen Phinney en Dr. Jeff Volek schrijven in hun boek ‘The art and science of low carb‘ dat uithoudingsvermogen en piekinspanning bij getrainde atleten onafhankelijk zijn van de energieleverancier (glucose of ketonen), mits zij een aanpassingsperiode inbouwen. Deze periode heet keto-adaptatie. Zij adviseren dan ook niet om ketogeen te gaan eten vlak voor een wedstrijd. Je lichaam heeft minimaal 3 weken (maar anderhalf of twee jaar komt ook voor!) nodig om zich op metabool en cellulair niveau aan te passen aan het feit dat energie nu uit vetverbranding wordt gegenereerd. Prof. Dominic d’Agostino, specialist op het gebied van ketogeen, noemt een minimum van 3 maanden. Je energiebeschikbaarheid gaat in deze overgangsperiode wel omhoog, doordat je toenemend meer en beter werkende mitochondria krijgt. Voor sommige mensen in onze graancultuur duurt deze wen-periode erg lang.

Speciaal voor hen interesse hebben in biochemie: welke mechanismes bij een ketogeen dieet van toepassing zijn:

• Signaleringseffecten van ketonen;
• Verminderde glutamaatsynthese, verhoogde GABA- synthese;
• Verhoogde ATP-productie;
• Omzeilen van defecten in de mitochondrale transportketen;
• Mitochondrale biogenese;
• Mitofagie;
• Verbeterde weerstand tegen apoptose in neuronen;
• Veranderde neuronale celmembraampotentiaal;
• Verminderde vorming van ROS;
• Betere werking gluthation;
• Verminderde glycolyse;
• Signaleringseffecten van verzuren;
• Verminderde hyperglykemie en hyperinsulinemie;
• Verschuiving van glucoseverbranding naar vetverbranding;
• Gunstige veranderingen in het microbioom.

Video’s die gaan over autofagie: